These object of the research were 1) to seek the strategy for driving a community enterprise into a social enterprise, and 2) to evaluate for driving a community enterprise into a social enterprise. Using the research with the qualitative data were collected by interview, issues for workshop with SWOT of 60 people, and quantitative data were collected by questionnaire samples were 120 people. The data were analyzed by content, mean and standard deviation.The research found that:1. A strategy for driving a community enterprise into a social enterprise by five characters of social enterprises were 1) the social and environmental goals were the strategies for promoting the employment of the elderly, the underprivileged and the disabled, the access to health food and alternative energy, the people's learning in the community and the systematic waste management. 2) The financial sustainability was the strategies for production distribution market development, innovation development and development of funding sources. 3) The social and environmental friendly production processes were the strategies for the management compensation and benefits fairly, the promoting the learning of employees and members, the reduction the using of chemicals, the promotion of alternative crops, the conservation of vegetation and animals and the promotion of waste management was a properly polluted waste. 4) The goals of returning profits back into society were the strategies for the donation, the public service activities and the leisure activities. And 5) the good governance management was the strategies for the giving members to checking friendly, the detailed explanation to the cooperative and the promotion for members to know the rules, responsibility and using resources worthily.2. The result of the community enterprise movement for being social enterprise was in the moderate level by overview ( = 3.27, S.D. = .14). ; นิมิตร บุญเป็ง : การขับเคลื่อนวิสาหกิจชุมชนสู่วิสาหกิจเพื่อสังคม อำเภอหนองเรือ จังหวัดขอนแก่น ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพัฒนาสังคม มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย ปีการศึกษา 2560 ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ : ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ชมภูนาฏ ชมภูพันธ์ รองศาสตราจารย์ ดร.เชิดเกียรติ กุลบุตร และ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.เสาวภา สุขประเสริฐ 130 หน้า บทคัดย่อ การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาบริบทของวิสาหกิจชุมชนต่อการพัฒนาสังคม 2) เพื่อวิเคราะห์แนวทางการปรับเปลี่ยนวิสาหกิจชุมชนสู่การเป็นวิสาหกิจเพื่อสังคม 3) เพื่อค้นหากลวิธีการขับเคลื่อนวิสาหกิจชุมชนสู่การเป็นวิสาหกิจเพื่อสังคม และ 4) เพื่อประเมินผลการขับเคลื่อนวิสาหกิจชุมชนสู่การเป็นวิสาหกิจเพื่อสังคม อำเภอหนองเรือ จังหวัดขอนแก่น โดยใช้ระเบียบวิธีการวิจัยทั้งการศึกษาเชิงคุณภาพและการศึกษาเชิงปริมาณ การศึกษาเชิงคุณภาพ กลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ สมาชิกกลุ่มวิสาหกิจชุมชน 6 กลุ่มๆ ละ 10 รวมทั้งสิ้น จำนวน 60 คน เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ ประเด็นสนทนากลุ่ม แบบสังเกต และประเด็นประชุมเชิงปฏิบัติการด้วยเทคนิค SWOT ใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหา การศึกษาเชิงปริมาณ กลุ่มทดลอง ได้แก่ สมาชิกวิสาหกิจชุมชน จำนวน 120 คน เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบประเมิน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัย พบว่า บริบทของวิสาหกิจชุมชนต่อการพัฒนาสังคม อำเภอหนองเรือ จังหวัดขอนแก่น แบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ 1) กลุ่มวิสาหกิจชุมชนที่ยังไม่ประสบความสำเร็จ ไม่มีความชัดเจนทั้งด้านโครงสร้างและวิธีการดำเนินงาน ไม่ใช้นวัตกรรมในการพัฒนา อาศัยเพียงภูมิปัญญาท้องถิ่นเป็นทุนเดิม ไม่สามารถกระจายสินค้าได้ 2) กลุ่มวิสาหกิจชุมชนที่ดำเนินการปกติ มีความชัดเจนในโครงสร้างและวิธีดำเนินงาน มีการประสานกับเครือข่ายด้านการตลาด และถอดบทเรียนเป็นประจำ และ 3) กลุ่มวิสาหกิจชุมชนที่ประสบความสำเร็จ มีการบริหารจัดการเงินอย่างเป็นระบบ มีการให้สมาชิกกู้ยืมในอัตราดอกเบี้ยต่ำ และนำกำไรไปจัดกิจกรรมสาธารณประโยชน์ให้ชุมชน แนวทางการปรับเปลี่ยนจากวิสาหกิจชุมชนสู่การเป็นวิสาหกิจเพื่อสังคม มี 5 แนวทาง ได้แก่ 1) แนวทางการพัฒนาทุนและแหล่งทุน โดยบริหารจัดการทุน และร่วมทุนกับเครือข่ายอื่น 2) แนวทางการพัฒนานวัตกรรม โดยการเข้ามามีส่วนร่วมของนักวิชาการ และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง 3) แนวทางการพัฒนาบุคลากร โดยเสริมสร้างศักยภาพสมาชิกด้านการผลิต การทำบัญชี การใช้สารสนเทศ และการวิจัย 4) แนวทางการพัฒนาการจัดการ โดยบริหารตามหลักธรรมาภิบาล วางแผนการตลาด ถอดบทเรียน แลกเปลี่ยนเรียนรู้ บูรณาการเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนอื่น และการติดตาม ประเมินผล 5) แนวทางการพัฒนาวัตถุดิบ โดยส่งเสริมให้สมาชิก และผู้ที่สนใจ มีส่วนร่วมในการจัดการแหล่งวัตถุดิบ มีการเชื่อมโยงกับกลุ่มวิสาหกิจชุมชนอื่น และฝึกอบรมให้ความรู้ กลวิธีการขับเคลื่อนวิสาหกิจชุมชนสู่การเป็นวิสาหกิจเพื่อสังคม ตามลักษณะของวิสาหกิจเพื่อสังคม 5 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านเป้าหมายทางสังคมและสิ่งแวดล้อม คือ การส่งเสริมการจ้างงานผู้ด้อยโอกาส การส่งเสริมการเข้าถึงอาหารสุขภาพและพลังงานทางเลือก และการส่งเสริมการจัดการขยะมลพิษอย่างเป็นระบบ 2) ด้านรูปแบบการดำเนินการที่เกิดความยั่งยืนทางการเงิน คือ การพัฒนาตลาดกระจายสินค้า พัฒนานวัตกรรม และการพัฒนาแหล่งเงินทุน 3) ด้านกระบวนการผลิตที่เป็นมิตรต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม คือ การจัดการค่าตอบแทนและสวัสดิการอย่างเป็นธรรม การลดการใช้สารเคมี และการส่งเสริมการปลูกพืชทดแทน 4) ด้านเป้าหมายการคืนผลกำไรกลับคืนสู่สังคม คือ การบริจาค การจัดกิจกรรมสาธารณประโยชน์ และการจัดกิจกรรมสันทนาการ และ 5) ด้านการบริหารตามหลักธรรมาภิบาล คือ การให้สมาชิกตรวจสอบกันเอง ชี้แจงรายละเอียดต่อสหกรณ์ ส่งเสริมให้สมาชิกรู้จักกฎระเบียบ ความรับผิดชอบและการใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า สมาชิกกลุ่มวิสาหกิจชุมชน อำเภอหนองเรือ จังหวัดขอนแก่น มีความคิดเห็นต่อการขับเคลื่อนวิสาหกิจชุมชนสู่การเป็นวิสาหกิจเพื่อสังคม อำเภอหนองเรือ จังหวัดขอนแก่น โดยภาพรวมมีการปฏิบัติอยู่ในระดับปานกลาง (= 3.27, S.D.= .14) เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า ด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด คือ ด้านความยั่งยืนทางการเงิน (= 3.65, S.D.= .30) รองลงมา คือ ด้านการบริหารตามหลักธรรมาภิบาล (= 3.57, S.D.= .31) ส่วนด้านที่มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด คือ ด้านเป้าหมายการคืนกำไรสู่สังคม (= 2.88, S.D.= .20) NIMITR BUNPENG : COMMUNITY ENTERPRISE MOVEMENT FOR BEING SOCIAL ENTERPRISE IN NONGRUEA DISTRICT, KHONKAEN PROVINCE DOCTOR OF PHILOSOPHY IN SOCIAL DEVELOPMENT, LOEI RAJABHAT UNIVERSITY, 2017 THESIS ADVISORS : ASST. PROF. DR. CHOMPHUNAT CHOMPHUPHAN ASST. PROF. DR. CHOETKIAT KUNLABUT AND ASST. PROF. DR. SAOWAPA SUKPRASERT 141 P. ABSTRACT This research aimed (1) to study the context of community enterprises towards social development, (2) to analyze the approach to transforming community enterprises into social enterprises, (3) to find a strategy to drive a community enterprise into a social, and (4) to evaluate the results of driving community enterprises into social enterprises in Nong Reua District, Khon Kaen Province. This mixed method research between the quantitative and qualitative approaches. The qualitative approach which target group was members of the six community enterprise group consisted of 60 persons. The using tool was interview, group discussion, observation, and workshop topics by SWOT technique which the data were analyzed by content analysis. The quantitative approach which experimental group was member of the community group consisted of 120 persons. The using tool was evaluation form which the statistics used for data analysis was mean and standard deviation. The findings were as follows: The context of community enterprises towards social development in Nong Ruea District Khon Kaen Province was divided into 3 groups were; 1) the unsuccessful group did not have clarity in terms of structure and operational methods no innovation to develop groups, good to had only local wisdom was the original capital, and could not distribute products. 2) The normal operation group were clarity in terms of structure and operational methods coordinated with off-site networks to manage the market and lesson learned. And 3) the successful groups were systematic management of money; the members were offered low interest loans and took profit to organize public activities for the community. The transforming guidelines form community enterprises into social enterprises were five approaches, they were 1) the capital and capital sources development guidelines were capital management and products, the development of joint venture with other community enterprises 2) The innovation development guidelines were participation of academics and agencies. 3) The personal development guidelines were empowering members and community especially production, accounting, information using and research. 4) The management development guidelines were the good governance management, planning marketing strategies, lesson learning, knowledge management, and integration of other community enterprise networks, the exchange of learning, monitoring and evaluation. 5) The raw material development guidelines were the encouraging member, community and interested persons to participate in raw material resource management, linking with other community enterprise groups and training the knowledge. The a strategy for driving a community enterprise into a social enterprise by five characters of social enterprises, they were 1) the social and environmental goals were the strategies for promoting the employment of the elderly, the underprivileged and the disabled, the promoting access to health food and alternative energy, the promoting people's learning in the community and the promotion of systematic waste management. 2) The financial sustainability was the strategies for production distribution market development, innovation development and development of funding sources. 3) The social and environmental friendly production processes were the strategies for the management compensation and benefits fairly, the promoting the learning of employees and members, the reduction the using of chemicals, the promotion of alternative crops. 4) The goals of returning profits back into society were the strategies for the donation, the public service activities and the leisure activities. And 5) the good governance management was the strategies for the giving members to checking friendly, the detailed explanation to the cooperative and the promotion for members to know the rules, responsibility and using resources worthily. The members of community enterprise group in Nong Ruea District Khon Kaen Province had opinions on the community enterprise movement for being social enterprise in Nong Ruea District Khon Kaen Province, by overview the moderate level (= 3.27, S.D.= .14), when considering each aspect which found that the highest mean side was the financial sustainability (= 3.65, S.D.= .30), the followed side was the good governance management (= 3.57, S.D.= .31), with the mean of the lowest was the goals of returning profits back into society (= 2.88, S.D.= .20).